Jeśli chcemy wesprzeć prawidłowy rozwój mowy dziecka, to wykonujmy z nim proste ćwiczenia logopedyczne. Przedstawię, Wam rodzice proste wierszyki logopedyczne, które będą orężem w walce z wadami wymowy. Poniższe wierszyki logopedyczne, skupiają się na określonych głoskach i utrwalają prawidłową wymowę. Zabawa z wierszykiem, może polegać na czytaniu przez rodzica części danego wierszyka, a dziecko ma za zadanie to powtórzyć. Jeśli jakiś wyraz sprawia trudność to możemy go powtarzać kilka razy. Drodzy rodzice nie przejmujcie się, że Wasze dziecko nie wypowie poprawnie jakiegoś wyrazu w wierszyku. Raczej się to nie powinno przytrafić, bo moi uczniowie z klas 3-8 mają wszystkie głoski wywołane i jesteśmy na etapie utrwalania głosek w mowie funkcjonalnej. Tylko przypomnijcie dzieciom, aby mówiły tak jak na zajęciach logopedycznych i już one będą wiedziały o co chodzi. Zachęcam do zabawy z wierszykami.  

“Głoska "R"   w "Tr" 

Ma je lustro, futro, trawa, 

tron, trolejbus i potrawa. 

Na trybunie razem stoją, 

trochę się wiatraka boją. 

Oblizują miodu plastry, 

dwie literki, prawie siostry. 

Sok z truskawek popijają 

i na trawce w berka grają. 

(Autor nieustalony). 

 

“Trąbki Rysia” 

Rysio cztery trąbki ma i na każdej pięknie gra. 

Na pierwszej gra: tra, tra, tra. 

Na drugiej gra: tru, tru, tra. 

Na trzeciej gra: tre, tre, tra. 

Na czwartej gra: try, try, tra. 

Rysio brata Jurka ma, razem z bratem gromko gra: 

tra, tre, tra, 

tra, tru, tra, 

tre, tro, tra, 

tra, try, tra. 

Rysio cztery siostry ma, każda sama pięknie gra. 

Marta gra: tru, tro, tra, 

Renia gra: tre, try, tra, 

Irka gra: try, tro, tra, 

Krysia gra: tru, tre, tra. 

Gdy rodzeństwo razem gra 

słychać gromkie: 

tram – tarara 

trem – tarara 

trym – tarara 

trum – tarara 

trom – tarara. 

(Autor nieustalony). 

 

„Kot i myszka” – utrwalanie grupy spółgłoskowej „ dr”  

Myszka jedna mała – DRAP, DRAP, DRAP, DRAP, DRAP  

Na płot się wdrapała – DRAP, DRAP, DRAP, DRAP, DRAP  

Za nią stary kot – DRAP, DRAP, DRAP, DRAP, DRAP  

Wdrapał się na płot – DRAP, DRAP, DRAP, DRAP, DRAP  

A za kotem pies Agatki – DRAP, DRAP, DRAP, DRAP, DRAP  

Cały w drobne białe łatki – DRAP, DRAP, DRAP, DRAP, DRAP 

(Autor nieustalony). 

 

“Szpak”  

Szedł po drodze szpak do szkoły się uczyć,  

i tak sobie śpiewał: szpu- szpu, szpa- szpa, szpo-  

szpo, szpe- szpe, szpi- szpi...  

Taki śmieszny szpak, co uczyć się chciał.  

(Autor nieustalony).  

 

 

 

“Trzy kurki”  

Wyszły w pole kurki trzy i gęsiego sobie szły.  

Pierwsza z przodu,  

w środku druga,  

trzecia z tyłu, oczkiem mruga.  

I tak sznurkiem kurki trzy,  

raz dwa, raz dwa, w pole szły...  

S. Rostworowski  

 

“Myszka”  

Myszkowała szara myszka w szafie:  

“Chyba mnie tu bury kot nie złapie?”  

Wyszperała szal i szepcze już po chwili:  

“W szal zawinę się sześć razy.  

To kota zmyli”.  

(Autor nieustalony).  

 

“Poduszka”  

Poduszka na twym łóżku poszewkę ma pluszową.  

Kwiatuszki i motylki masz tuż nad swoją głową.  

Poduszka na twym łóżku przyniesie ci sen szybki.  

Będziesz w tym śnie szybować,  

potem pływać jak rybki.  

K. Szoplik  

 

“Lato”  

Szumi, szumi woda,  

szumi, szumi las,  

szumią, szumią pola  

lato wita nas.  

Szumi, szumi woda,  

szumi, szumi las,  

szumią, szumią pola  

wiatr ochłodzi nas.  

J. Nowak  

 

“Kołysanka”  

W kolebusi Leszek mały sza, sza, sza, 

 pokołysze mama Lesia sza, sza, sza.  

Uśnij, uśnij mój Lesiuniu sza, sza, sza. J 

a zanucę kołysankę sza, sza, sza.  

J. Nowak  

 

“Szalik”  

Zimą, kiedy szron na szybach i śnieżne zaspy wkoło,  

z szuflady wygląda szalik;  

patrzy na ciebie wesoło.  

Szukasz go na dnie szafy, w koszyku,  

pod poduszkami,  

a on napuszony patrzy między innymi szalami.  

Nie może się już doczekać,  

kiedy nim szyję okręcisz i wyjdziesz na podwórko  

na łyżwach się pokręcisz.  

K. Szoplik 

 

“Deszczyk”  

Szumi, szumi drobny deszczyk. 

Płacze, płacze kapuśniaczek. 

A nasz kasztan szumi, szumi, 

kiedyż ja wiosnę zobaczę. 

Już niedługo po przylaszczki 

w las popędzi Jaś z Bartoszkiem. 

Szumi, szumi drobny deszczyk, 

Będzie wiosna, jeszcze troszkę. 

Szpak szczebiocze na kasztanie, 

Ciesz się, ciesz się, że deszcz pada. 

Taki deszczyk dla kasztana 

Jest jak pyszna lemoniada. 

(Autor nieustalony). 

 

 

W tym artykule chciałabym Wam rodzicom opisać specyfikę pracy dzieci na zajęciach logopedycznych, w naszej szkole. Przedstawię w kilku punktach: od czego zaczynam, co robię ? Co robią dzieci ? I czego potrzebuję ? 

1.  

Wszystko zaczyna się od diagnozy logopedycznej, która w naszej szkole najczęściej wykonywana jest we wrześniu. Polega takie badanie na rozmowie i wypełnieniu krótkiego testu diagnozy logopedycznej, który zawiera wszystkie szeregi głosek. Poprawna mowa to nie tylko artykulacja, lecz oddech i cały aparat mowy.  

2.  

Kolejnym etapem jest dobór dzieci do grup na zajęcia logopedyczne. Oczywiście kryteria, które ja stosuję to wiek dziecka i rodzaj wady wymowy. Wygląda to następująco, jeśli dziecko nie mówi poprawnie głosek sz, ż, cz, dż to dobieram do niego takie osoby, które również mają problem z poprawną realizacją głosek z szeregu szumiącego. Jeśli chodzi o wiek to uczniów dobieram z klasy, w grupy na zajęcia logopedyczne. 

3.  

Nie mogę pominąć współpracy z Wami rodzicami, z którymi widuję się na zebraniach szkolnych. Rozmawiamy też o naszych dzieciach na korytarzu szkolnym, jak je przyprowadzacie do szkoły lub odbieracie po lekcjach. Bardzo miło mi się z Wami rozmawia, Wy się dopytujecie, jak ćwiczyć z dzieckiem w domu ? również jak wygląda praca ze mną? Ja chętnie udzielam Wam wskazówek i dziele się wiedzą z zakresu logopedii. W razie pytań zapraszam. 

Współpracuje i świetnie dogaduje się z nauczycielami w naszej szkolę. Proszę nauczycieli, aby dzieciom z wadami wymowy dali więcej czasu na wypowiedzenie się. Ponieważ uczniowie stosują się do moich wskazówek, które również zostały przedstawione nauczycielom.  

4. 

No a teraz najważniejsze, praca na zajęciach. Zaczynamy od ćwiczeń mięśni aparatu artykulacyjnego. Są to krótkie ćwiczenia, które mają za zadanie rozćwiczenie i rozluźnienie aparatu mowy.  Po tym przechodzimy do korygowania zaburzonej głoski. Stosuję metodę mechaniczną lub artykulacyjną. Różnicujemy szeregi głosek w mowie, pisaniu i czytaniu. A jak już tą głoskę pięknie wywołamy to utrwalamy w mowie spontanicznej. Uważam, że dzieci na moich zajęciach bardzo chętnie pracują i widzą razem ze mną efekty. Proszę też o zapewnienie zeszytu logopedycznego dla dzieci, do którego będę mogła zapisywać i wklejać ćwiczenia.  

 

Podsumowując artykuł napomnę, że bardzo lubię przygotowywać swój warsztat pracy, sama tworzę ćwiczenia i zadania logopedyczne na zajęcia z naszymi dziećmi. Mam nadzieję, że zauważacie postępy w mowie waszych dzieci.  

Na stronie internetowej naszej szkoły powstał  "Kącik Logopedyczny" .   

Będę starała się pisać dla Was o naszych dzieciach ich wadach wymowy, pracy z nimi i ogólnie o tym jak to wszystko wygląda od środka. Polecam Wam, mój pierwszy artykuł o tym co to jest wada wymowy i jakie są jej rodzaje?   

 Wada wymowy jest to zaburzenie występujące w rozwoju mowy u dzieci. Polega  na braku umiejętności poprawnego budowania wypowiedzi. Klasyfikując te zaburzenia uwzględniamy momenty występujące w poszczególnych składnikach wypowiedzi: treści, języka i substancji. Wg. klasyfikacji L. Kaczmarka, który uważany jest za „Ojca Logopedii”. 

Najczęstszą wadą wymowy występującą w naszej szkole jest sygmatyzm inaczej seplenienie, polega na deformacji głosek z trzech szeregów: 

1: Szumiący - głoski sz, ż, cz, dż są zamieniane w mowie (pisaniu, czytaniu) 

      na głoski s, z, c, dz. 

2: Szereg syczący - dotyczy zamiany głosek s, z, c, dz na głoski sz, ż, cz, dż. 

3: Szereg ciszący - dotyczy przeróżnej zamianie głosek ś, ź, ć, dź. 

Ta wada wymowy odzwierciedla się w poprawnym czytaniu jak i pisaniu dyktowanego teksu, własnego czy też przepisywaniu.  

Kolejnymi popularnymi wadami wymowy w naszej szkolne jest wymowa bezdźwięczna i gammacyzm. Występują najczęściej u młodszych dzieci, odział przedszkolny, klasa pierwsza i druga. Wymowa bezdźwięczna polega na zastępowaniu głosek dźwięcznych ich bezdźwięcznymi różnymi odpowiednikami, np. w-f, g-k, b-p, d-t, z-s, ź-ś, dź-ć, ż-sz, dz-c, dż-cz. Gammacyzm jest to nieprawidłowa wymowa głosek tylnojęzykowych. Jest to zamiana głoski „k” na „t” oraz „g” na „d”.  

Ostatnią wadą wymowy, która występuje w naszej szkole to rotacyzm, prywatnie jest to moja ulubiona głoska do wywołania i utrwalania. Pracuję z dziećmi metodą mechaniczną, więcej o tym w przyszłych artykułach. Nieprawidłowa wymowa głoski "r". Jest to najtrudniejsza głoska z całego systemu językowego. O tej wadzie mówimy, gdy dziecko nie wypowiada głoski „r” i jest ona zastępowana przez „l” lub ” j”. Zdarza się, że „r” wymawiane jest nieprawidłowo: wargowo, policzkowo, tylnojęzykowo, gardłowo - czyli tak zwane. „r” francuskie (furmańskie). Najczęstszą przyczyną jest nieprawidłowa budowa lub praca języka. 

  

Logopeda szkolny Elżbieta Zielińska-Pilipczuk